Wiele osób unika wizyty u stomatologa i trafia do niego wyłącznie w nagłych przypadkach, gdy ból zęba jest już nie do zniesienia, a tabletki przeciwbólowe przynoszą tylko chwilową ulgę. Takim postępowaniem można sobie tyko zaszkodzić, a wystarczyłoby regularnie odwiedzać dentystę, aby uchronić się przed nieprzyjemnymi dolegliwościami, długotrwałym i kosztownym leczeniem. Zawsze lepiej zapobiegać, niż leczyć, dlatego profilaktyka to kwestia priorytetowa w przypadku zdrowia. Co jednak zrobić z panicznym lękiem przed dentystą, który nie dotyczy tylko dzieci, ale również dorosłych? Jak uporać się z dentofobią i przestać notorycznie odwlekać wizyty kontrolne?
Dentofobia – czym jest, z czego wynika i czym się objawia?
Dentofobia nie jest żadną chorobą, ale lękiem przed dentystą, z którą boryka się wiele osób. Wizyta u dentysty u wielu osób wzbudza strach, co wynika jednak z mitów powielanych przez osoby, które odwiedzają stomatologa dopiero w momencie problemów z zębami, co wymaga długotrwałego i często bolesnego leczenia. Jeśli ktoś przez długi czas zaniedbywał swoje uzębienie i higienę jamy ustnej, kwestią czasu będzie pojawienie się szeregu problemów, łącznie z rozwojem stanu zapalnego, próchnicą, paradontozą itd. Bardzo często już od dziecka wpajany jest negatywny stosunek do stomatologa ze strony rodziców, którzy po prostu obawiają się i unikają wizyt w jego gabinecie. Mogą one być jednak bezstresowe, jeśli rozpocznie się je jak najwcześniej, gdy w jamie ustnej nie będzie jeszcze żadnych patologicznych zmian. Regularne kontrole stanu uzębienia pozwolą wykryć wszelkie nieprawidłowości i rozwiązać powstały problem w szybki i bezbolesny sposób.
W przypadku dentofobii można mówić o lęku nie tylko przed samą wizyta u stomatologa, ale też przed wszelkimi zabiegami wykonywanymi w jamie ustnej, już sam kontakt z dentystą jest niezwykle stresujący, potęgują go specyficzne zapachy wyczuwalne w gabinecie i dźwięki wydawane przez stosowane w nim przyrządy. W skrajnych przypadkach umówienie się na wizytę do dentysty jest nie lada wyzwaniem, niemalże niemożliwym do wykonania. Silny strach przed dentystą często prowadzi do tego, że pacjent zwleka ze złożeniem mu wizyty, aż zostanie wręcz zmuszony uporczywym bólem zęba czy pod wpływem presji otoczenia. Brak możliwości sprawowania kontroli nad wykonywanym zabiegiem potrafi być źródłem ogromnego stresu.
Najczęstszymi przyczynami dentofobii są jednak przykre doświadczenia dzieciństwa i lęk przed bólem. Przypadłość ta może objawiać się problemami jelitowo-żołądkowymi: niestrawnością, bólem żołądka, biegunką. Niektórzy nie mogą wręcz spać na samą myśl przed wizytą u dentysty, drżą im mięśnie, nadmiernie się pocą, mają przyspieszone tętno. Są to typowe objawy pojawiające się przy wystąpieniu czynnika stresowego.
Jak poradzić sobie z dentofobią, czyli nie taki dentysta straszny
Kluczowe w przypadku dentofobii jest opanowanie strachu i zrozumienie, że nie ma się czego bać. Bardzo ważne będzie znalezienie dobrego stomatologa, czyli doświadczonego profesjonalistę, cieszącego się dobrymi opiniami, empatycznego, przyjaźnie nastawionego do pacjenta. Dobry kontakt z lekarzem to podstawa, powinien być on wyrozumiały i wszystko dokładnie, ze spokojem tłumaczyć pacjentowi, rozwiewać wszelkie jego wątpliwości. Zbudowanie dobrej relacji jest kluczem do sukcesu. Strach często wynika z niewiedzy, dlatego tak istotne będzie dobre przygotowanie pacjenta do leczenia, łącznie z wytłumaczeniem mu jego przebiegu i uspokojeniem go. Pacjent nie powinien tłumić w siebie swoich leków, ale mówić o nich, łącznie z przykrymi przeżyciami, których doświadczył w przeszłości. Dokładny wywiad lekarski pozwoli na dobranie najlepszej metody leczenia, dopasowanie do indywidualnych potrzeb. Niepewność jest stresująca, dlatego należy o wszystko pytać, aby ją zniwelować. Bólu również nie trzeba się obawiać, bo postęp medycyny i technologii jest tak ogromny, że każdy zabieg może zostać przeprowadzony całkowicie bezboleśnie.
Dostępne są wielorakie środki znieczulające – nie trzeba nawet robić iniekcji, jeśli ktoś boi się igły. Rozwiązaniem tego problemu będzie przykładowo sedacja wziewna, czyli tak zwany gaz rozweselający. Nowoczesne gabinety stomatologiczne wykorzystują bezbolesne znieczulenia komputerowe, przy panicznym lęku można też rozważyć leczenie w narkozie. Jeśli kogoś stresuje wizyta u dentysty, zawsze można wypróbować szereg technik relaksacyjnych, aby uspokoić pobudzony lękiem układ nerwowy. Podczas zabiegu można ściskać piłeczkę antystresową, słuchać ulubionej muzyki. W nowoczesnych gabinetach pacjent może ze spokojem poczytać książkę i napić się herbaty czy kawy przed wizytą. Pomocna będzie też pomoc specjalisty, wizyta u psychologa. Przy dentofobii trzeba niestety walczyć ze swoim lękiem, a najlepszym sposobem na to jest zmuszenie się do regularnych wizyt kontrolnych/higienizacyjnych. Z czasem będą one coraz mniej stresujące i staną się czymś całkowicie naturalnym.
